INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Stanisław Siciński     

Stanisław Siciński  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Siciński Stanisław (1896–1966), ziemianin, major WP, poseł, senator RP. Ur. 7 IX w Rohatynie w rodzinie ziemiańskiej, był synem Władysława, właściciela majątku Putiatyńce pod Rohatynem, i Anny z Wyszyńskich.

Do gimnazjum S. uczęszczał w Rohatynie, a następnie we Lwowie, gdzie ukończył 7 klas. W Rohatynie był członkiem Drużyn Bartoszowych. Ukończył również szkołę oficerską niższą Związku Strzeleckiego we Lwowie. Od 3 VIII 1914 służył w oddziałach strzeleckich, jako dowódca plutonu w 2. kompanii, wchodzącej następnie w skład 3. batalionu 1. pp Legionów Polskich. W dn. 6 XII t. r. był ranny w bitwie pod Marcinkowicami, leczył się w Mszanie Dolnej i w Nowym Targu. Brał udział w bitwie pod Konarami (16–25 V 1915). Dn. 2 VII 1915 został mianowany chorążym. Od lipca do września 1915 przebywał w szpitalu w Wiedniu, gdzie poddano go operacji wyjęcia kuli (odniósł ranę pod Marcinkowicami). Podczas rekonwalescencji S. zdał maturę w gimnazjum filologicznym w Wiedniu. Powrócił do 1. pp. Legionów Polskich. W kwietniu 1916 został mianowany podporucznikiem, a w maju 1916 przeniesiono go na stanowisko dowódcy oddziału karabinów maszynowych w tymże pułku. W l. 1916–17 ukończył kurs karabinów maszynowych i kurs szturmowy w Baranowiczach i w Zambrowie. Po rozwiązaniu pułku w sierpniu 1917 w następstwie kryzysu przysięgowego został zdegradowany na kadeta-aspiranta i jako austriacki poddany wcielony do armii austriackiej (24 p. strzelców). Uczęszczał do szkoły aspirantów oficerskich w Wiedniu.

W kwietniu 1918 S. samowolnie wyjechał do I Korpusu Polskiego gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego w Bobrujsku. Wraz z ppłk. Leopoldem Lisem-Kulą pracował jako instruktor w 1. kompanii Legii Rycerskiej. Po nieudanej próbie zamachu w I Korpusie, w którym brał udział, wyjechał w lipcu 1918 do Kijowa, gdzie uczestniczył w pracach Polskiej Organizacji Wojskowej (POW). Był instruktorem oddziałów lotnych i komendantem 1. Okręgu. Po ogłoszeniu mobilizacji przez Komendę Naczelną nr 3 POW został wysłany w październiku t. r. do Radziwiłłowa i Brodów dla zrealizowania planów mobilizacyjnych. Wraz z utworzonym oddziałem partyzanckim POW walczył w kilku potyczkach z Ukraińcami, m. in. dokonał napadu na ukraińską kasę powiatową w Brodach. W początkach listopada t. r. został aresztowany przez Ukraińców wraz z ppłk. Lisem-Kulą w Brodach i osadzony w więzieniu w Złoczowie. Wypuszczony z więzienia 3 XII t. r. z braku dowodów winy, przybył do Lublina, gdzie 10 XII 1918 został przyjęty do WP w randze porucznika. W dn. 1 II 1919 przydzielono go jako dowódcę szwadronu karabinów maszynowych do 1.p. szwoleżerów.

Podczas wojny polsko-sowieckiej w działaniach pułku nad jeziorem Narew i nad Dźwiną S. dowodził w «Grupie Narew» i w «Grupie Jezior» podgrupą jazdy. Dn. 25 II 1920 został mianowany rotmistrzem (ze starszeństwem od 1 VI 1919). Zwolnił się niebawem z pułku dla załatwienia spraw rodzinnych. Powróciwszy do szeregów w czerwcu t. r., został przydzielony do Dowództwa VII Armii jako oficer łącznikowy przy Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich. Podczas odwrotu z Wilna pełnił funkcję inspektora wojskowych obozów koncentracyjnych w Małkini, Brześciu i Łukowie. Następnie zorganizował z kilku jednostek ochotniczych 210 p. ułanów, w którym czasowo był dowódcą, a następnie zastępcą dowódcy pułku. W dn. 1 II 1921 został przydzielony do dowództwa miasta Wilna jako komendant placu i zastępca dowódcy miasta. Z dn. 10 II 1922 przeniesiono go do rezerwy. W r. 1923 i 1928 odbył ćwiczenia dla oficerów rezerwy.

S. dzierżawił m. in. majątki: Surwiliszki w pow. oszmiańskim, Czerlonę (w pow. grodzieńskim), a przed drugą wojną światową nabył majątek Zelzin w pow. wołkowyskim.

W wyborach do Sejmu RP w listopadzie 1930 S. został wybrany na posła z ramienia Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem w 62. okręgu wyborczym: pow. Lida, Oszmiana, Wołożyn i Wilejka. W Sejmie przemawiał głównie jako sprawozdawca ustaw o poborze rekruta w l. 1931–5. W wyborach do Senatu RP w listopadzie 1938 został powołany przez Wojewódzkie Kolegium Wyborcze w Białymstoku na senatora z woj. białostockiego. W Senacie był sekretarzem Komisji Wojskowej oraz członkiem Komisji Społecznej i Komisji Spraw Zagranicznych. Wchodził do Koła Obozu Zjednoczenia Narodowego. Był majorem rezerwy w Ośrodku Zapasowym Suwałki.

S. uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r. w 101 p. ułanów, przez pewien czas jako dowódca, w składzie rezerwowej brygady kawalerii «Wołkowysk». Wraz z pułkiem (który 22 IX ścierał się zwycięsko z oddziałami radzieckimi) S. przekroczył granicę litewską i został internowany w obozie w Rakiszkach. Obóz udało mu się po pewnym czasie opuścić i przebywał, na poły ukrywając się, w Wilnie. W czerwcu 1941 został wywieziony do obozu pod Archangielskiem, gdzie pracował przy wyrębie lasów. Dostał się następnie do tworzonego przez gen. Władysława Andersa wojska polskiego w ZSRR. Był w Armii Polskiej na Wschodzie, walczył w szeregach 2. Korpusu we Włoszech jako dowódca 7. Zapasowego Szwadronu Broni Pancernej w 7. Dyw. Piechoty. Po wojnie wyjechał do Londynu.

Do Polski S. wrócił w r. 1956 (po wydarzeniach październikowych) i osiadł w Krakowie, gdzie mieszkały jego żona i córka. Pracował w Tow. Opieki nad Zwierzętami. Zmarł 24 VIII 1966 w Krakowie. Był odznaczony: Krzyżem Virtuti Militari V kl., Krzyżem Niepodległości z Mieczami, 4-krotnie Krzyżem Walecznych i odznaką «Za wierną służbę».

Z małżeństwa (zawartego w r. 1920) z Władysławą z Wielhorskich (zm. 1981), miał S. dwoje dzieci. Syn Władysław Antoni (ur. 1921) został w lutym 1945 aresztowany w Wilnie przez NKWD i następnie wywieziony do Donbasu; ślad po nim zaginął. Córka Jowita Anna (ur. 1923), żona neurologa Stanisława Żebrowskiego (docenta Akad. Med. w Krakowie, kierownika Kliniki Neurologicznej Śląskiej Akad. Med. w Zabrzu, profesora uniwersytetu w Oranie), po śmierci męża przeniosła się do Warszawy.

 

Izby Ustawodawcze, „Przekrój” 1939 nr 1 s. 7, 136 (fot.), 157, 158; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, W. 1994; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, W. 1917; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924; Skład osobowy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 1 marca 1931 r., W. 1931 s. 33, 43, 59; Skład osobowy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 25 stycznia 1935 r., W. 1935 s. 19, 24, 35; – Drużyny Bartoszowe 1908–1914, Lw. 1939 s. 380; Kryska-Karski T., Materiały do historii Wojska Polskiego, Londyn 1986 s. 64; Pomarański S., Zarys historii wojennej 1-go pułku piechoty Legionów, W. 1931 s. 106; – Dziennik Personalny MSWojsk., W. 1920 nr 9 poz. 335 s. 197; Dziennik Rozkazów Wojskowych, W. 1918 nr 13 poz. 373 s. 212; „Monitor Polski” 1938 nr 264 s. 3; Spraw. Stenogr. Sejmu 1930–35; Spraw. stenogr. Senatu 1938–39; „Dzien. Pol.” 1966 nr 202 s. 2; „Dzien. Pol. i Dzien. Żołnierza” 1966 nr 267 s. 4; – CAW: sygn. 9278 (2 fot.); – Informacje córki, Jowity Anny Żebrowskiej oraz Andrzeja Kunerta z W.

Henryk Korczyk i Alina Szklarska-Lohmannowa

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.      

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Franciszek Kądziołka

1926-09-17 - 1983-12-30
operator kamery
 

Izydor Modelski

1889-05-10 - 1962-09-25
generał dywizji WP
 

Ignacy Gogolewski

1931-06-17 - 2022-05-15
aktor teatralny
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Franciszek Ksawery Piekosiński

1844-02-03 - 1906-11-27
prawnik
 

Szczepan Pilecki

1892-12-26 - 1939-10-23
nauczyciel
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.